اگر شما جزو آن دسته افرادی هستید که به تازگی برنامه نویسی را شروع کردهاید، قطعاً با مفهوم و کاربرد API مواجه شدهاید. به طور خلاصه و ساده، API (Application Programming Interface) یک واسطه نرمافزاری است که امکان “صحبت کردن” دو برنامه یا چندین مؤلفه نرمافزاری را با هم فراهم میکند و هسته اصلی ارتباطات در دنیای دیجیتال مدرن است.
رابط برنامهنویسی کاربردی (API) چیست؟
اصطلاح API مخفف عبارت انگلیسی “Application Programming Interface” به معنای رابط برنامهنویسی کاربردی است. برای درک بهتر، یک API را مانند منوی یک رستوران در نظر بگیرید:
-
منو (API): فهرستی از عملیاتها یا غذاهایی را که میتوانید سفارش دهید، همراه با توضیحات ارائه میدهد.
-
شما (برنامه مشتری): مشخص میکنید که چه چیزی میخواهید.
-
آشپزخانه (سیستم یا سرور): کار را انجام میدهد و خروجی یا غذای آماده را در اختیار شما قرار میدهد.
شما دقیقاً نیازی ندارید که بدانید آشپزخانه رستوران چگونه غذا را آماده میکند؛ تنها باید بدانید که آن آیتم برای سفارش در دسترس است. به طور مشابه، یک API مجموعهای از عملیاتها را برای توسعهدهندگان فهرست میکند. توسعهدهنده از رابط برای ارتباط با سایر محصولات و خدمات استفاده میکند، بدون اینکه بداند سیستم مقصد دقیقاً چگونه آن کار را پیادهسازی میکند.
تعریف دقیق API و نقش آن در کسب و کارها
یک رابط برنامهنویسی برنامه یا API، شرکتها را قادر میسازد تا دادهها و عملکرد برنامههای خود را برای توسعهدهندگان شخص ثالث خارجی، شرکای تجاری و بخشهای داخلی شرکت باز کنند. این امر به سرویسها و محصولات اجازه میدهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و از دادهها و عملکردهای یکدیگر از طریق یک رابط مستند و استاندارد استفاده نمایند. در حقیقت، بسیاری از محبوبترین برنامههای کاربردی وب امروزی بدون APIها امکانپذیر نیستند.
یک API چگونه کار میکند؟
API مجموعهای از قوانین تعریف شده است که نحوه ارتباط رایانهها یا برنامهها با یکدیگر را توضیح میدهد. APIها بین یک برنامه کاربردی مشتری (Client) و وب سرور (Server) قرار میگیرند و به عنوان یک لایه میانی عمل میکنند که فرآیند انتقال داده بین سیستمها را پردازش میکند.
مراحل عملکرد یک API به شرح زیر است:
-
آغاز درخواست (Request): یک برنامه مشتری (مانند اپلیکیشن موبایل شما) یک فراخوانی API را برای بازیابی اطلاعات آغاز میکند. این درخواست شامل یک فعل (مانند GET یا POST)، سرصفحهها (Headers) و گاهی اوقات یک بدنه درخواست (Body) است.
-
پردازش در API: درخواست از طریق یک شناسه منبع یکنواخت (URI) پردازش میشود و به لایه API میرسد.
-
ارتباط با سرور: API درخواست معتبر را به وب سرور یا برنامه خارجی مورد نظر ارسال میکند.
-
دریافت پاسخ (Response): سرور کار مورد نیاز را انجام داده و دادههای درخواستی را به API برمیگرداند.
-
ارسال به مشتری: API پاسخ را از سرور گرفته و آن را به صورت ساختار یافته (معمولاً JSON یا XML) به برنامه مشتری باز میگرداند.
مزایای کلیدی API برای تجارت الکترونیک مدرن
APIها طیف گستردهای از مزایا را برای سایتهای تجارت الکترونیک ارائه میدهند. آنها نه تنها به مصرفکنندگان کمک میکنند تا محصولات را راحتتر پیدا کنند، بلکه میتوانند پتانسیل درآمدی شرکت را نیز گسترش دهند (مانند فروش محصولات در بازارهای مختلف مثل آمازون و eBay).
۱. امنیت (Security)
استفاده از API امنیت سیستم را به شدت افزایش میدهد. وقتی یک برنامه درخواستی ارسال میکند، مستقیماً به سرور متصل نمیشود. API به عنوان یک لایه حفاظتی عمل میکند؛ شما تنها مقدار کمی از اطلاعات را ارسال میکنید، API آن را تحویل میدهد و سرور پاسخ را پس میفرستد. این روش، خطر دسترسی مستقیم افراد یا سیستمهای مخرب به پشتیبان اصلی سرور و نفوذ را به حداقل میرساند.
۲. سرعت و کارایی (Speed)
APIها باعث افزایش چشمگیر سرعت میشوند. تصور کنید بدون API برای بررسی موجودی کالاهای مورد نیاز، باید با تکتک تأمینکنندگان تماس میگرفتید. با API، فروشگاه اینترنتی میتواند به صورت لحظهای از موجودی، قیمت یا جزئیات محصول در سیستمهای مختلف مطلع شده و فوراً به مشتری نمایش دهد.
۳. مقیاسپذیری و انعطافپذیری (Scalability)
APIها مقیاسپذیری و انعطافپذیری را هنگام گسترش کاتالوگ محصولات، امنیت یا نیازهای دادهای فروشگاه شما ممکن میسازند. زمانی که مجبور نباشید برای هر محصول یا ویژگی جدیدی که اضافه میکنید، کدهای اصلی را از نو بنویسید، فروشگاه شما میتواند با سرعت بیشتری رشد کند و به نیازهای بازار پاسخ دهد.
انواع مختلف API مورد استفاده
امروزه APIها بسته به مخاطب و هدف استفاده، به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
-
APIهای باز (Open/Public APIs):
-
این APIها به صورت عمومی برای استفاده همه توسعهدهندگان در دسترس هستند (مانند APIهای آب و هوا یا نقشهها).
-
-
APIهای شریک (Partner APIs):
-
این APIها توسط شرکتها طراحی شدهاند تا دسترسی API را به شرکای تجاری استراتژیک (برای مثال، یک سیستم پرداخت یا یک شرکت حملونقل) به عنوان یک کانال درآمد اضافی برای هر دو طرف ارائه دهند.
-
-
APIهای خصوصی (Private APIs):
-
این APIها برای استفاده عمومی طراحی نشدهاند و صرفاً برای استفاده داخلی سازمانها توسعه داده میشوند. این APIها به بخشهای مختلف شرکت کمک میکنند تا دادهها و سیستمهای خود را به صورت امن و سریع با هم هماهنگ کنند (مانند یک سیستم داخلی بانک برای چک کردن موجودی حساب مشتری).
-
چرا به رابط برنامهنویسی کاربردی نیاز داریم؟
نیاز روزافزون به هماهنگسازی و دسترسی آسانتر بین شرکتها، سرویسها و برنامههای مختلف، دلیلی است که همه به API روی میآورند. بدون API، چرخه عملکرد بسیاری از سرویسها متوقف یا حداقل ناقص عمل میکند. به عنوان مثال:
-
درگاههای پرداخت: اگر APIها وجود نداشتند، عملاً فروشگاههای اینترنتی رونق خود را از دست میدادند، زیرا ارتباط بین فروشگاه و بانک ناممکن میشد.
-
اشتراکگذاری دادهها: API در ابتداییترین اقدام خود، به عنوان یک پنجره به یک برنامه نرمافزاری عمل میکند و به سایر برنامهها اجازه میدهد تا بدون نیاز به توسعهدهنده برای به اشتراک گذاشتن کل کد، با آن ارتباط برقرار کنند.
APIها به توسعهدهندگان این امکان را میدهند تا کار خود را با استفاده مجدد از قابلیتهای موجود در پلتفرمهای مختلف سرعت بخشند و میزان ایجاد کد تکراری را کاهش دهند. این امر به ایجاد سازگاری بیشتر در بین برنامهها برای همان پلتفرم کمک شایانی میکند.
نتیجهگیری: نقش API در آینده دیجیتال
APIها نیروی محرکهای هستند که پشت صحنه دنیای دیجیتال مدرن، از تجارت الکترونیک گرفته تا شبکههای اجتماعی و سیستمهای مالی، فعالیت میکنند. آنها با فراهم کردن امکان تعامل امن، سریع و مقیاسپذیر میان سیستمهای نرمافزاری، مسیر نوآوری را هموار کرده و امکان رشد کسبوکارها را فراهم میآورند. درک عمیق API و استفاده صحیح از آن در زیرساختهای فناوری، برای هر کسبوکاری که به دنبال توسعه و هماهنگی در محیط آنلاین است، یک ضرورت حیاتی محسوب میشود. برای ساخت زیرساختهای فنی قدرتمند و بهرهگیری از تکنولوژیهای روز برای رشد کسبوکار خود در دنیای دیجیتال، میتوانید به شرکت پدیده تجارت مراجعه نمایید.
